Menopauza to naturalny etap w życiu każdej kobiety, który niesie ze sobą wiele fizycznych i emocjonalnych zmian. Jednym z obszarów, który może ulec znaczącym transformacjom w okresie menopauzy, jest sfera seksualności. Zrozumienie tych zmian jest kluczowe dla utrzymania zdrowego i satysfakcjonującego życia intymnego.
Jeszcze zanim dojdzie do zaburzeń miesiączkowania, organizm kobiety do menopauzy przygotowuje się kilka lat wcześniej. Okres ten nazywany jest premenopauzą, chociaż częściej też możemy spotkać nazwę potoczną: przekwitanie. Ważne jest zrozumienie, że te zmiany są naturalne i często występują w tym okresie życia. Najważniejsze zmiany hormonalne, to:
- Spadek poziomu estrogenu – może prowadzić do różnych objawów, takich jak nieregularne miesiączki, uderzenia gorąca i suchość pochwy. Zmniejszenie się poziomu tego hormonu może także prowadzić do zmniejszenia ochoty na seks oraz trudności w osiąganiu orgazmu.
- Zmiany w poziomie progesteronu – nieprawidłowości w jego wydzielaniu mogą prowadzić do nieregularności miesiączkowania oraz innych objawów, takich jak zaburzenia snu i zmiany nastroju.
- Spadek poziomu testosteronu – chociaż głównie jest kojarzony z mężczyznami, to jednak dla kobiet ma on również kluczowe znaczenie. W okresie przekwitania poziom testosteronu spada, co może prowadzić do zmniejszenia libido, zmniejszenia ochoty na aktywność seksualną oraz do trudności w osiąganiu orgazmu.
Inne zmiany hormonalne, które mają wpływ na ogólne funkcjonowanie kobiety w okresie premenopauzalnym, w tym również na obszar seksualny, to np.: wzrost poziomu hormonu folikulotropowego (FSH), zmiany w poziomie hormonu luteinizującego (LH), obniżenia stężenia androstendionu czy stopniowy spadek poziomu dehydroepiandrosteronu (DHEA). Wszelkie zmiany hormonalne warto omówić ze specjalistą, szczególnie, jeśli zmiany te powodują odczuwalny dyskomfort w realizowaniu się w obszarze seksualnym.
W okresie premenopauzy, kobiece ciało przechodzi szereg zmian zarówno fizjologicznych, jak i psychologicznych, które mogą wpłynąć na sposób, w jaki odczuwamy przyjemność seksualną. Może pojawić się:
- Zmniejszona ochota na seks - jednym z głównych czynników wpływających na seksualność w okresie przekwitania są wspomniane wyżej zmiany hormonalne, zwłaszcza spadek poziomu estrogenu, co może prowadzić do zmniejszenia ochoty na seks. W tym przypadku warto rozmawiać z partnerem, a także skonsultować się z seksuologiem, który pomoże odkryć nowe sposoby na przeżywanie bliskości i namiętności w związku.
- Suchość pochwy – to powszechny problem u kobiet w okresie premenopauzy, który może powodować ból podczas stosunku. Istnieją jednak różne metody radzenia sobie z tym problemem, takie jak stosowanie żelu nawilżającego lub leków hormonalnych, które można skonsultować z lekarzem.
- Zmniejszone odczucia seksualne – może to obejmować trudności w osiąganiu orgazmu czy też obniżenie intensywności doznań seksualnych. Sposobem na te trudności może być odkrywanie nowych sposobów przyjemności i intymności z partnerem, a także regularna medytacja mindfulness, która pomaga rozwijać wszystkie zmysły.
- Zmiany w tkance pochwy i macicy – zmniejsza się elastyczność i nawilżenie pochwy oraz jej zdolność do rozciągania się podczas stosunku seksualnego. Po konsultacji z lekarzem można rozważyć stosowanie żelu nawilżającego, ewentualnie leków hormonalnych. W niektórych przypadkach mogą również pomóc ćwiczenia Kegla.
Zaburzenia seksualne w okresie menopauzy nie są jedynie skutkiem samego procesu przekwitania, lecz częściej wynikają z różnorodnych chorób oraz stosowania leków. W tym wieku wiele osób boryka się z różnymi problemami zdrowotnymi, np.: nadciśnienie tętnicze, cukrzyca, nietrzymanie moczu itp., a to może negatywnie wpływać na funkcjonowanie seksualne.
Pomimo powszechnego przekonania, większość osób wchodzących w okres menopauzy jednak nie doświadcza głębokich zaburzeń seksualnych. Analiza raportów socjoseksuologicznych, które poświęcono życiu seksualnemu po 50. roku życia, pokazuje m.in., że dla większości osób życie seksualne w tym wieku nie tylko pozostaje możliwe, ale także satysfakcjonujące i pełne nowych odkryć.
Przekwitanie to etap w życiu kobiety, który może trwać kilka lat i wiąże się ze zmianami zarówno fizjologicznymi, jak i psychicznymi. Samo słowo "przekwitanie" w języku polskim brzmi ładnie i może kojarzyć się z życiem roślin. Natura pokazuje nam, że wiele gatunków drzew czy zwierząt, mimo jesieni życia, wciąż wyglądają pięknie i imponująco. Dla wielu kobiet okres ten może kojarzyć się z końcem pewnego etapu, który może wywoływać poczucie frustracji czy smutku. Jednakże, podobnie jak przekwitający kwiat czy drzewo, wiele kobiet nadal może zachować swoje piękno i godność, a zaakceptowanie tego etapu życia może być kluczem do poczucia spokoju i satysfakcji.
Zmiany w okresie menopauzy i poprzedzającym menopauzę są naturalne i każda kobieta doświadcza ich, chociaż na pewno w indywidualny sposób. Przede wszystkim w tym czasie ważne jest dbanie o siebie, nie tylko w obszarze fizycznym, ale przede wszystkim psychicznym. Znalezienie zrozumienia w innych ludziach: przyjaciółkach, rodzinie czy partnerze może stworzyć przestrzeń do dzielenia się emocjami i obawami związanymi z przekwitaniem. Również konsultacja ze specjalistą, jak np. psycholog czy seksuolog, może być elementem rozwoju w tak szczególnym etapie życia. To też czas na odkrywanie nowych zainteresowań czy celów. Znalezienie radości i spełnienia w tych nowych doświadczeniach może pomóc w zaakceptowaniu przekwitania jako nowego etapu życia.
Ważne jest zrozumienie, że każda kobieta przechodzi przez ten proces w sposób indywidualny, i że istnieją różne sposoby wsparcia, aby pomóc w radzeniu sobie z wyzwaniami, które niesie ze sobą przekwitanie.